Over Westergas

Westergas is het Cultuurdorp van Amsterdam. Dag en nacht open voor iedereen die zin heeft in nieuwe energie. Vroeger stond op dit terrein een fabriek die de lichten van de stad liet branden. Nu is Westergas een groene, levendige oase waar je komt om op te laden.

Met fantastische partners en programmering maken we kunst en cultuur toegankelijk voor lokale en internationale gasten. Samen willen we beter zorgen voor mensen, de stad en de natuur. Steek de brug over en ontdek een ideale kleine wereld waar je altijd rijker vandaan komt.

Al sinds jaar en dag is Westergas, gelegen in het groene Westerpark, een begrip in Amsterdam. De monumentale fabrieksgebouwen zijn sinds 2018 overgenomen door Duncan & Lisca Stutterheim, vastgoedbedrijf MILLTEN en Harvest Vastgoed. Er werd hiervoor een fonds opgericht met jonge Amsterdamse investeerders, en één tukker, die van Westergas een Cultuurdorp willen maken voor deze en volgende generaties.

Het Cultuurdorp telt maar liefst 17 gebouwen welke worden beheerd door vastgoedbedrijf MILLTEN en Harvest Vastgoed. Van de 17 panden worden er drie worden geëxploiteerd door Westergas, het evenementenbedrijf van Duncan & Lisca Stutterheim en Foppe Eshuis & Lennart Rottier (MILLTEN). Westergas zorgt met de iconische Gashouder, het industriële Transformatorhuis en het pittoreske Meterhuisje voor een brede programmering voor iedereen, van jong tot oud en voor iedere portemonnee.

In de overige monumentale panden op de Westergas huisvesten een tal van vaste huurders, ook wel onze bewoners genoemd. We bieden ruimte aan creatieve, culturele en vernieuwende ondernemers die iets toevoegen aan ons Amsterdamse Cultuurdorp. In samenwerking met MILLTEN zoeken we naar de perfecte samenstelling op het terrein. De deur staat altijd open voor nieuwe huurders met inspirerende ideeën.

De voormalige Westergasfabriek

Westergas kent een rijke geschiedenis. Het aanzicht van de 17 industriële gebouwen zijn na de sluiting van de Westergasfabriek in 1967 nooit ingrijpend veranderd. Hedendaags worden de fabriekspanden gebruikt als broedplaats voor kunst en cultuur.

Ontstaan 1885

Voor de komst van steenkoolgas verlichtte men hun huizen met kaarsen, vet- of olielampen. Warmte werd gehaald uit hout of turf. Na de komst van het steenkoolgas veranderde langzamerhand de verlichting in Nederland. De straten verlichten met steenkoolgas was daarbij veel goedkoper dan met olie. Hiervoor moesten er wel extra fabrieken worden gebouwd. Daarom gaf Amsterdam op 23 juli 1883 de Londense Imperial Continental Gas Association het alleenrecht om twee gasfabrieken te bouwen in Amsterdam. Dit werden de Wester- en de Oostergasfabriek. Het gas werd in eerste instantie gebruikt voor de stadsverlichting (‘stadsgas’/’lichtgas’) en later voor particulieren en bedrijven.

Pazzani en Gosschalk

De Londense I.C.G.A. stuurde de Oostenrijkse Julius Pazzani (1841-1888) naar Amsterdam om de technische planning van het fabricageproces en van het terrein te regelen. Pazzani voerde met succes alle moeilijke en delicate onderhandelingen uit die nodig waren om een stad van 400.000 inwoners opnieuw te bevoorraden. Er was namelijk nogal wat vijandigheid vanuit het oude gasbelang.

Het ontwerp van de gebouwen komt van de Amsterdamse architect Isaac Gosschalk (1838-1907). De stijl van Gosschalk werd al snel bekend als Hollandsche Neorenaissance. De gebouwen op het terrein werden zonder te veel uitspattingen ontworpen in tegenstelling tot bijvoorbeeld het Rijksmuseum, geopend in datzelfde jaar (1885). De fabrieken moesten vooral geschikt zijn voor wat ze moesten doen; de machines huisvesten. Gosschalk zei over zijn stijl het volgende: ‘een gebouw heeft stijl als het een karakter heeft, als het uitdrukt wat het is, mits het dat doet op een schoone wijze’.

Uitbreiding en sluiting 1898-1967

De Wester- en Oostergasfabriek werden overgenomen door de Gemeente Amsterdam op 10 augustus 1898. In de eerste jaren hierna steeg de productie en kwamen er belangrijke vernieuwingen en uitbreidingen zoals de bouw van een gashouder in 1903 van 100.000m3 op de Westergasfabriek. In 1904 werd hier ook een watergasfabriek, later bekend als het Transformatorhuis, gebouwd. Het grote voordeel van een watergasinstallatie is dat het in korte tijd snel kan produceren. Vooral bij plotselinge koude momenten in Amsterdam was dat een fijn gegeven.

In de jaren 60 van de vorige eeuw nam de gasproductie af, omdat de gemeente het gas bij de Hoogovens in IJmuiden haalde. Toen in 1963 de aardgasbel in Slochteren werd ontdekt, nam de productie in de gasfabrieken snel af. In 1967 stopte de gasproductie hier volledig.

Culturele ondernemers en kunstenaars ontdekken het terrein 1992

Na het sluiten bleef een zwaar vervuild terrein achter. De jarenlange gasproductie had zijn tol geëist. Een nieuwe bestemming bleek een moeilijke opgave. Er was verontreiniging, maar er bleken ook bijzondere ecologische omstandigheden te zijn.

Eerst gebruikte Gemeentelijk Energie Bedrijf het terrein als opslag- en werkplaats. Alle gebouwen die niet als opslag gebruikt konden worden, werden gesloopt. In de jaren 60 was de waardering voor het industrieel erfgoed nog niet zo groot. Vanaf het begin van de jaren negentig, toen de G.E.B. definitief het terrein verliet, ontdekten avontuurlijke ondernemers en kunstenaars de creatieve energie en peilloze mogelijkheden van deze unieke locatie. Meer en meer culturele activiteiten kwamen tot leven op het vergeten terrein. Een nieuw begin, met cultuur als drijvende kracht, het idee voor het cultuurpark van nu werd in deze tijd neergezet.

Herontwikkeling 2003

Vanaf 2003 geeft het terrein opnieuw licht en energie. De grond is gesaneerd en een prachtig park is aangelegd. Creatieve ondernemers zitten in de gerenoveerde, historische gebouwen en talloze evenementen en festivals zijn er neergestreken.

2018

Het verleden bracht ons naar waar we nu zijn, het heden en de toekomst bepalen wij. Met duurzaamheid, cultuur, ontspanning en creativiteit hoog in het vaandel. In 2018 zijn de gebouwen van de Westergasfabriek veranderd van naam in Westergas. Hetzelfde terrein, nieuwe energie: het Cultuurdorp van Amsterdam.

Westergas is B Corp

Westergas B.V. heeft afgelopen zomer het B Corp certificaat behaald. Het B Corp certificaat wordt uitgereikt aan bedrijven die voldoen aan strenge normen op het gebied van sociale en milieuprestaties, verantwoording en transparantie. Een mooie erkenning voor onze toewijding en transparantie op het gebied van sociale, maatschappelijke en milieuprestaties.

Verduurzaming gaat voor Westergas verder dan alleen technische maatregelen en certificaten. Wij vinden het belangrijk dat duurzaamheid onderdeel is van ons DNA. Om die reden zijn we duurzaamheid binnen alle functies en processen aan het integreren. We beseffen ons dat we een voorbeeldfunctie hebben en willen onze klanten, leveranciers en medewerkers blijven inspireren en enthousiasmeren om samen te verduurzamen.

Voor de komende jaren ligt er een concreet implementatieplan om onder andere de monumentale panden, de events en organisatie verder te verduurzamen. Benieuwd naar wat er nu al gebeurt? Hieronder een korte opsomming van al wat Westergas momenteel doet.

We werken samen met overwegend lokale partners op het gebied van Catering, Schoonmaak, Audiovisueel, Afval. Zoals B Corp partner The Food Line Up en onze samenwerking met Oscar Circulair om het aandeel restafval van onze huurders en events te verminderen, maar ook de logistieke bewegingen op het park te verminderen.

We hebben onze CO2-footprint geïnventariseerd en zijn bezig met een plan om de CO2-uitstoot voor zowel onze events als vastgoed te verminderen.
Sinds 2022 is de Gashouder van het gas af en voorzien van ruim 1200 zonnepanelen, die grotendeels voor de eigen opwek en voor de buurt zorgen.

In onze eigen interne organisatie zetten we in op persoonlijke ontwikkeling d.m.v. coaching of maatwerk opleidingen, een gezamenlijk en gezonde lunch, bootcamp op donderdagen en een zelforganiserende organisatie.

Een haalbaarheidsonderzoek is gestart om te bekijken hoe we onze monumentale panden kunnen verduurzamen. Het doel is om de panden gefaseerd van het gas te halen, verder te isoleren en te bekijken hoe wij op ons eigen terrein energie kunnen opwekken.

Onze Westergas Foundation, waarmee wij een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen om kunst en cultuur toegankelijk(er) te maken voor elke Amsterdammer.

De B Corp certificering is een bijzondere mijlpaal. De komende tijd zetten we in op het implementeren van ons beleid en de maatregelen om onze doelen te behalen.

WESTERGAS FOUNDATION

Westergas wil kunst en cultuur toegankelijk maken voor iedereen. Om hieraan bij te dragen is de stichting Westergas Foundation opgericht met als missie: Kunst en cultuur, toegankelijk(er) voor iedere Amsterdammer. Westergas en partners doneren jaarlijks aan de Foundation voor de financiering van kunst- en cultuurinitiatieven in het Cultuurdorp en uit de buurt, voor talentontwikkeling en het toegankelijker maken van haar programmering.